VELAYETİN KİME VERİLECEĞİ NASIL BELİRLENİR?
Öncelikle çocuğun yaşı dikkate alınacaktır. Müşterek çocuk 0-3 yaş grubunda ise çocuğun anneye mutlak bağlı olduğu kabul edilir. Müşterek çocuk için annenin yanında kalmasında çok ciddi tehlikeler bulunmuyor ise 0-3 yaşında ki çocukların velayeti kural olarak anneye verilmektedir.
3-6 yaş grubunda olan çocuklar için ise, çocuğun anneye bağımlılığının azılmasından dolayı bu yaş grubunda çocuklar için gerekli şartlar sağlanırsa velayeti babaya verilebilecektir.
6-18 yaş grubunda olan çocuklar gerekli olgunluğa sahip ise mahkeme tarafından uzman pedegog eşliğinde dinlenmek kaydı ile ve gerekli şartlar sağlandığında babaya verilebilmektedir.
Velayet konusunda hakim, çocukların menfaatine göre karar verir. Çocukların yaşayacağı ortam, ev, çocuklara ayrılacak zaman, çocukların kiminle kalmak istediği gibi durumlar genel olarak değerlendirilip karar verilir.
GELİRİM YOK ÇOCUKLARIMIN VELAYETİNİ BANA VERMEZLER Mİ?Bir tarafın gelirinin olmaması veya gelirinin karşı tarafın gelirine göre daha düşük olması başlı başına velayetin karşı tarafa verilmesini gerektirmez. Geliri olmayan taraf nafaka talep ederek, müşterek çocukların bakım ve eğitimi için gereken paranın karşı tarafça ödenmesini talep edebilir. Bu nedenle geliri olmayan tarafa velayetin verilmeyeceği düşüncesi yanlıştır.
VELAYET KESİN BİR KARAR OLUŞTURMAZBoşanma davası ile veya ayrı açılan bir velayet davasında karar verildikten sonra, şartların değişmesi sonrasında tekrar velayet davası açılabilir. Örneğin çocukların yaşının büyümesi ve anneye olan bağımlıklılarının ortadan kalkması sonucu baba tekrar velayet davası açarak veleyetin kendisine verilmesini isteyebilir.
VELAYETTE ÇOCUĞUN YAŞININ ÖNEMİAile Mahkemesi hakimi velayet kararı verirken önce çocuğun yaşını göz önünde bulundurur. Bu nedenle Yargıtay velayet kararı verilirken çocuğun veleyetinin verilmesi konusunda yaş grupları ayrımı yapmıştır.
0-3 Yaş Arası Çocukların VelayetiBu yaş grubunda çocuğun anne ve bakım ve şefkatine kesin olarak gereksinin duyduğu kabul edilir ve genel olarak bu yaş grubunda ki çocuğun veleyeti anneye verilir. Ancak bu yaş grubunda olsa dahi çocuğun anne de kalmasında çocuğun sağlığı ve kişisel gelişimi açısından tehlike arz edecek bir durum olması halinde velayet babaya verilebilir.
3-7 yaş Yaş Arası Çocukların VelayetiBu yaş grubunda çocuğun anneye olan bağımlılığının azaldığı kabul edilir. 3-7 yaş grubundaki çocuklar gerekli şartların oluşması halinde babaya verilebilir. Bu yaş grubundaki çocukların babaya verilebilmesi için annenin sağlık durumunun çocuğa bakamayacak durumda olması, çocuğun anne ile kaldığı evin çocuk için yeterli olmaması, ikamet edilen evin kalabalık olması, çocuğun sağlık ve kişisel gelişimi için olumsuz durumların varlığı halinde velayet babaya verilebilir.
OKUL ÇAĞINDAKİ ÇOCUĞUN VELAYETİ KİME VERİLİR
6-12 yaş grubunda bulunan, yani okul çağında olan çocukların velayetinin belirlenmesinde, yaş faktörünün yanında çocuğa sunulacak imkanlar göz önünde bulundurulur. Çocuğun, refahı ve kişisel gelişimi açısından, çocuk için sunulacak imkanlar ve şartlar değerlendirilir. Bu değerlendirmeler de çocuğun kalacağı ev, okutulacağı okul, çocuğa zaman ayırma, çocuğun ihtiyaçları gibi hususlar Mahkemenin görevlendireceği uzman pedegog tarafından değerlendirilir. Bu rapora göre hakim çocuğun velayetinin anne veya babaya verilmesi hususunda karar verir.
VELAYET HUSUSUNDA KARAR VERİLİRKEN ÇOCUĞUN GÖRÜŞÜ ALINABİLİR Mİ?Kural olarak, boşanma ve velayet davalarında velayet hususunda karar verilirken idrak çağında bulunan çocuğun görüşü alınır. Yargıtay uygulamasında kural olarak 8 yaş ve üzeri çocuklar idrak çağında sayılmaktadır.
ÇOCUKLARDAN BİRİNİN VELAYETİ BENDE DİĞERİ KARŞI TARAFTA OLACAK ŞEKİLDE KARAR VERİLEBİLİR Mİ?Uygulamada velayete karar verilirken kardeşlerinin ayrılmaması prensibi uygulanır. Kural olarak kardeşler birbirlerinden ayrılmaz. Bir çocuk anne de, diğeri baba da kalacak şekilde karar verilmemektedir. Velayet konusunda iyi bir boşanma avukatından destek almanız faydalı olacaktır. Velayet davaları çok teknik ve sıkı takip gerektiren davalardır.
MÜŞTEREK ÇOCUK İÇİN ORTAK VELAYETE KARAR VERİLEBİLİR Mİ?Yargıtay' ın 2017 yılında verdiği karar ile artık ortak velayet kararının önü açılmış oldu. Henüz uygulamada ortak velayet kararları sıklıkla verilmiyor olsa da şartların oluştuğu durumlarda ortak velayet kararları verilebilmektedir. Fakat daha çok anlaşmalı boşanma davalarında uygulama alanı bulmaktadır. Çekişmeli boşanma davalarında uygulanması konusunda zorluklar yaşanmaktadır. Taraflar, hakimden hem anlaşmalı boşanma davalarında, hem de çekişmeli boşanma davalarında müşterek çocuk için ortak velayete karar verilmesini talep edebilir.
ORTAK VELAYET ÇOCUK VEYA ÇOCUKLAR ÜZERİNDE EŞİT SÖZ SAHİBİ OLMAKTIR
Ortak velayete karar verilmesi durumunda çocuk için alınacak kararlarda ve çocuğun geleceğini planlama aşamalarında taraflar eşit söz sahibi olacaklardır. Örnek olarak, ortak velayete hükmedildiği durumlarda çocuğun hangi okula gideceğine taraflar beraber karar vereceklerdir.
ORTAK VELAYET DURUMUNDA ÇOCUK İÇİN BAĞLANAN NAFAKA Ortak velayete karar verilmesi durumunda taraflar müşterek çocuğun masraflarına eşit olarak katkıda bulunacaklardır.
ORTAK VELEYET SONLANDIRILABİLİR Mİ Anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davası ile birlikte verilen ortak velayet hükmü kesin hüküm niteliği taşımaz. Taraflar şartların değişmesi ile mahkemeye başvurup ortak velayetin sonlandırılmasını, çoçuk için velayetin yeniden düzenlenmesini talep edebilirler. Mahkeme çocuğn menfaatini değerlendirerek ortak velayet kararını kaldırıp, çocuğun anne veya babadan birine verilmesine karar verebilir.
ORTAK VELAYETTE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLARAnlaşmalı boşanma davalarında, taraflar velayet hususunda anlşamaya varıp velayetin ortak velayet olarak karara bağlanmasını talep ettikleri durumlarda, bu hususun anlaşmalı boşanma protokülünde açık, net ve ayrıntılı şekilde yazılması gerekecektir. Çocuğun giderleri, görüşme günleri, kalcağı yer gibi önem arz eden hususların net ve ayrıntılı bir şekilde yazılmasında bir boşanma avukatında yardım alınmasını tavsiye ederiz.